De afgelopen weken zijn verschillende competities weer opgestart. In landen als Duitsland, Engeland, Spanje en Italië vond men het veilig genoeg om weer te voetballen. Maar toch is alles anders dan tevoren. In plaats van een stadion volgepakt met enthousiaste supporters, wordt er gespeeld tussen lege tribunes. Maar de vraag is: verandert hiermee ook het voetbal? En wat moet jij daar als wedder aan doen?
Clubs in verschillende landen missen hun supporters en overal worden oplossingen gevonden voor dit gemis. Sinds een test in Duitsland worden alle wedstrijden uitgezonden met opgenomen geluid van fans. In Spanje worden zelfs supporters gemonteerd in beeld. Clubs laten hun fans een kartonnen beeltenis van zichzelf kopen voor op de tribunes. Genoeg creativiteit dus.
Maar al deze initiatieven hebben vooral effect voor de televisiekijkers. Het wordt voor de fans toch wat leuker om de wedstrijden van hun team te volgen. Maar wat is het effect op de spelers? Hoe gaan zij om met het spelen in een leeg stadion? Per slot van rekening zien zij de gemonteerde fans natuurlijk niet. En ze horen het opgenomen geluid evenmin.
Kun je onderzoeken of er een verschil in thuisvoordeel is?
Het makkelijkste is om de Bundesliga als voorbeeld te gebruiken. Die competitie is inmiddels al afgerond en dus kunnen we een duidelijk beeld krijgen van de vorm van clubs voor de tijdelijke stop en na de herstart. En een ander is hetzelfde gebleven. Zo leek Paderborn te gaan degraderen en dat gebeurde uiteindelijk ook.
Maar andere clubs veranderden nogal. Schalke 04 leek mee te kunnen doen aan de strijd om Europees voetbal, maar was uiteindelijk blij dat het seizoen niet langer doorging, zodat de club in elk geval niet meer kon degraderen. Hieronder kijken we of dat te maken heeft met een verandering aan thuisvoordeel nu er geen supporters bij waren.
Wat is het verschil tussen de periodes in de Bundesliga?
Zit er in een verschil in prestaties van Bundesligaclubs voor en na de coronastop? De onderstaande tabel is als volgt opgebouwd. Per club krijg je het gemiddelde puntenaantal per thuiswedstrijd voor de coronastop, met daarna het gemiddelde puntenaantal per thuiswedstrijd na de coronastop. In de laatste rij is het verschil tussen deze twee getallen te zien. Een plusje betekent dat er in de laatste reeks sinds mei gemiddeld per wedstrijd meer punten werden gehaald, een minnetje staat voor een terugval in punten.
| Club | Voor corona | Na corona | Verschil |
|---|---|---|---|
| Bayern München | 2,23 | 3,00 | +0,77 |
| Borussia Mönchengladbach | 2,23 | 2,25 | +0,02 |
| Borussia Dortmund | 2,50 | 1,20 | -1,30 |
| Bayer Leverkusen | 1,92 | 1,50 | -0,42 |
| RB Leipzig | 2,08 | 0,80 | -1,28 |
| SC Freiburg | 1,67 | 1,80 | +0,13 |
| Eintracht Frankfurt | 1,75 | 1,40 | -0,35 |
| Union Berlin | 1,58 | 1,60 | +0,02 |
| 1. FC Köln | 1,58 | 0,60 | -0,98 |
| Schalke 04 | 1,62 | 0,25 | -1,37 |
| 1899 Hoffenheim | 1,23 | 1,50 | +0,27 |
| Hertha BSC | 0,92 | 2,25 | +1,33 |
| FC Augsburg | 1,50 | 0,40 | -1,10 |
| VfL Wolfsburg | 1,38 | 0,25 | -1,13 |
| Fortuna Düsseldorf | 1,00 | 1,20 | +0,20 |
| Mainz 05 | 1,08 | 0,75 | -0,33 |
| Werder Bremen | 0,45 | 0,67 | +0,21 |
| SC Paderborn | 0,54 | 0,25 | -0,29 |
Een paar opvallende cijfers. Voor sommige clubs veranderde er vrijwel niets, zoals voor Borussia Mönchengladbach en Union Berlin. Maar opvallender zijn de grote uitschieters, met meer dan een punt per wedstrijd verschil. Slechts één club presteerde juist veel beter in thuisduels ná de coronastop: Hertha BSC. Verder zien we Borussia Dortmund, RB Leipzig, Schalke 04, FC Augsburg en VfL Wolfsburg allemaal een grote terugval beleven.
Als je al deze cijfers bij elkaar optelt, is het te verwachten dat de clubs verder achteruit zijn gegaan gemiddeld, kijkend naar behaalde punten in hun eigen stadions. Alles bij elkaar opgeteld pakken de 18 Bundesligaclubs na de stop gemiddeld 5,61 punten minder in een thuiswedstrijd. Dat kan natuurlijk niet, maar het geeft de enorme achteruitgang aan die de clubs beleefd hebben in de afgelopen twee maanden.
Wat zeggen de cijfers uit deze tabel?
Als dit onderzoekje iets uitwijst, dan is het dat de Duitse clubs aantoonbaar minder weten te presteren wanneer ze niet in een stadion spelen dat volledig gevuld is met uitzinnige fans. Een paar clubs lijken beter te zijn gaan presteren zonder de extra druk die fans met zich meebrengen. Maar onder de streep zorgt een vol stadion dus wel degelijk voor extra thuisvoordeel.
Een reden hiervoor kan zijn dat tegenstanders zich minder geïntimideerd voelen en zodoende makkelijker voetballen en hun eigen spel kunnen spelen. Thuisclubs voelen dan weer minder druk van tienduizenden fans en kunnen vrijer voetballen. Een derde factor kan de scheidsrechter zijn. Volgens onderzoeken krijgt een thuisclub gemiddeld vaker een penalty mee of juist geen kaart. Dit kan veroorzaakt worden door de druk van volgepakte tribunes.
Wat kun je tijdens het wedden met deze informatie?
Allereerst moeten wij ook erkennen dat dit onderzoek een vorm van anekdotisch bewijs is. Dat er een verschil is in de Bundesliga, betekent niet dat het overal zo is. Daarnaast zijn er ook andere verklaringen voor de verschillen. Bayern München speelt nu eenmaal beter sinds de trainerswissel, dus dat er meer punten gehaald worden in thuisduels is in dat opzicht vrij logisch.
Andersom is Schalke 04 dramatisch gaan presteren sinds mei. Niet alleen in thuiswedstrijden, maar ook uit. Dus die achteruitgang in gemiddeld behaalde punten heeft ook een logische uitleg. In het onderzoek is bovendien ook niet de zwaarte van de speelschema’s meegewogen. Kijk dus wel kritisch naar de cijfers en kijk of er andere verklaringen kunnen zijn voor een verschil. Ondanks alle mogelijke ‘maren’ en bezwaren is de conclusie dat thuisvoordeel afneemt zonder publiek alsnog zeer aannemelijk op basis van dit onderzoek.
Ga je wedden op andere competities op basis van dit onderzoek? Hou dan met name in je achterhoofd dat een voordeel voor het thuisspelende team niet meer zo vanzelfsprekend is. Probeer wat vaker een uitploeg het voordeel van de twijfel te geven. Maar blijf wel logisch nadenken en lees je goed in van tevoren, bijvoorbeeld met behulp van onze voorbeschouwingen.
