Het Eredivisie-seizoen 2017/2018 zit er bijna op. Alleen speelronde 34 staat nog op het programma. Voor het merendeel van de Eredivisie-clubs is het seizoen daadwerkelijk ten einde na 34 competitieduels.
Een aantal ploegen wacht nog een andere seizoensafsluiter, in de vorm van play-offduels. De nummers 5 t/m 8 strijden om een plaats in de 2e voorronde van de Europa League. De teams op plaats 16 en 17 moeten lijfsbehoud zien te bewerkstelligen ten koste van twee Eerste Divisie-clubs.
Play-offwedstrijden staan op zich en hoeven niet altijd te verlopen zoals de stand op de ranglijst van de reguliere competitie doet vermoeden. Dit zijn 5 tips voor het wedden op Eredivisie play-offs.
1. De hoogstgeklasseerde ploeg wint zelden het Europa League-ticket
De play-offs om Europa League-voetbal in zijn huidige vorm vinden zijn oorsprong in het seizoen 2008/2009. Nederland had op dat moment recht op twee Champions League-plaatsen en vier Europa League-startbewijzen. De nummers drie en vier plaatsten zich voor de Europa League, de bekerwinnaar eveneens. De ploegen op de plaatsen 5 t/m 8 moesten uitmaken wie er met het laatste EL-ticket aan de haal ging.
Meestal kwam het er op neer dat de clubs op plaats 6 t/m 9 play-offs gingen spelen aangezien de bekerwinnaar bijna altijd een ploeg uit de top acht was. Door de mindere prestaties in Europees verband, raakte Nederland enkele jaren geleden één EL-plaats kwijt.
Dat houdt in dat sinds enkele seizoenen doorgaans de nummers 5 t/m 8 in aanmerking komen voor de play-offs. Dat is dit seizoen niet anders. FC Utrecht en Vitesse hebben zich reeds geplaatst. Heerenveen, PEC Zwolle en ADO Den Haag zijn in de race voor de overige twee tickets. In de halve finale spelen enerzijds de nummer 5 tegen de nummer 8 en anderzijds de nummer 6 tegen de nummer 7. Het laagstgeklasseerde team van de ranglijst begint met een thuisduel.
Logischerwijs geldt de hoogstgeklasseerde ploeg op de ranglijst, normaliter de nummer vijf, als grote favoriet geldt om de play-offs te winnen. Dat is immers de club die het meest constant heeft gepresteerd over een geheel seizoen genomen.
De praktijk is echter weerbarstiger. Tussen 2009 en 2017 ging het EL-startbewijs slechts twee keer naar de hoogstgeklasseerde club. In beide gevallen betrof het FC Utrecht: in 2013 en in 2017. Het succesvolst was de op één na hoogst- geklasseerde club: die won vier maal de play-offs. De op twee na hoogstgeklasseerde ploeg zegevierde drie keer. Het laagstgeklasseerde team won tot op heden nooit de play-offs.
2. Eén na laatste worden staat haast gelijk aan degradatie
Er was eens een tijd dat de onderste drie clubs direct degradeerden uit de Eredivisie. Sinds het begin van de jaren negentig werd de nummer 16 (en enkele jaren later ook) en de nummer 17 een ontsnappingsroute geboden in de vorm van een nacompetitie. Het poulesysteem van de nacompetitie maakte in het seizoen 2005/2006 plaats voor play-offs.
Aanvankelijk was er een ‘best of three’ van kracht, maar sinds het seizoen 2008/2009 worden de play-offs om promotie en degradatie over twee duels gespeeld. Er zijn drie ronden, de nummers 16 en 17 van de Eredivisie stromen in ronde 2 in.
Zeventiende worden in de Eredivisie is in de afgelopen tien jaar haast altijd een voorbode gebleken van degradatie. Slechts drie keer wist de nummer voorlaatst het vege lijf te redden in de play-offs. De nummer 16 redde het in die periode vier maal niet. De seizoenen 2013/2014 en 2014/2015 riepen herinneringen op aan vervlogen tijden omdat er in die jaargangen drie clubs degradeerden uit de Eredivisie. Het seizoen 2010/2011 was de enige jaargang in de afgelopen tien jaar waarin de nummers 16 en 17 behouden bleven voor de Eredivisie.
3. Vaak doelpuntrijke duels in EL-play-offs
Het adagium ‘De aanval loont’ is zeker van toepassing op play-offwedstrijden om een plaats in de voorronde van de Europa League. Vorig jaar bijvoorbeeld klopte AZ in de halve finale FC Groningen twee keer met ruime cijfers: een 4-1 zege zowel thuis als uit. Utrecht was in de andere halve finale te sterk voor Heerenveen met de totaalcijfers van vijf voor en twee tegen.
De finale werd een spektakelstuk. AZ won het heenduel met 3-0. Utrecht gaf zich niet gewonnen en boekte in de return een overwinning met dezelfde cijfers. FC Utrecht was in de strafschoppenreeks de Alkmaarders de baas.
Doelpuntrijke duels in de EL-play-offs zijn eerder regel dan uitzondering. In de finale van 2015 vielen er ook goals bij de vleet. Na een 2-2 gelijkspel in de heenwedstrijd maakte Vitesse het karwei in eigen huis af tegen Heerenveen door een klinkende 5-2 overwinning.
Vorig jaar vielen er in de halve finales scores van respectievelijk 5-2 en 5-1 te noteren. In de afgelopen vijf seizoenen werden 92 goals gemaakt in 30 duels, een gemiddelde van drie doelpunten per wedstrijd. De weddenschap ‘meer dan 2.5 goals’ is er bij ieder play-offduel om een EL-startbewijs één om rekening mee te houden.
4. Gemoederen lopen hoog op in promotie/degradatie-duels
De belangen zijn groot bij de duels om promotie en degradatie. Voor Eredivisie-clubs is degradatie behalve een sportieve ook een financiële ramp. De inkomsten lopen terug, de beste spelers willen weg en in allerijl moet er geschikte vervangers worden gezocht terwijl het budget minder groot is.
Eerste Divisie-clubs kunnen frank en vrij spelen en zijn uiteraard tot het uiterste gedreven als promotie naar de hoogste Nederlandse voetbalklasse in zicht komt. Het wekt dan ook geen verbazing dat de gemoederen hoog oplopen bij promotie/degradatieduels.
Zeker in de derde ronde, beter gezegd de finale van promotie/degradatie-play-offs, zijn de duels verhit. Zo viel er in 2017, in het returnduel van zowel Roda JC Kerkrade – MVV en NEC – NAC Breda, een rode kaart. De twee jaren daarvoor werd er ook steeds minimaal één speler in de play-off-finale van het veld gestuurd. NAC – Roda JC spande de kroon: dat duel eindigde in 10 tegen 10 in plaats van 11 tegen 11.
Een bet plaatsen op de wedmogelijkheid ‘Valt er een rode kaart’ is de moeite van het overwegen waard bij het wedden op play-offduels om promotie en degradatie.
5. Voetballers die zich in de kijker willen spelen
De subtop of de middenmoot van de Eredivisie of de top van de Eerste Divisie is voor vele voetballers niet het eindstadion. Hun ambities reiken verder. Is het niet een club hogerop in eigen land dan kijken ze over de landsgrenzen heen en zoeken ze het in een sportief en financieel aantrekkelijkere competitie in het buitenland.
Doorgaans vinden de play-offs in de maand mei plaats. Dat is een periode waarin clubs druk bezig zijn met het samenstellen van selecties voor het komende seizoen. Spelers die op de verlanglijst van binnen- of buitenlandse clubs staan, maar van wie clubs nog niet helemaal overtuigd zijn, kunnen zich gaan bewijzen in de play-offs.
Lars Veldwijk bijvoorbeeld werd in het seizoen 2013/2014 namens Excelsior topscorer van de Eerste Divisie. Veldwijk bewees in de finale van de play-offs ook tegen een Eredivisie-club te kunnen scoren. Mede dankzij zijn goals in zowel de heen- als in de terugmatch promoveerde Excelsior naar de Eredivisie. Veldwijk verkaste enkele weken later naar Nottingham Forest, dat toen uitkwam in het Championship, het op één na hoogste niveau in Engeland.
Het loont daarom na te gaan welke spelers in vorm zijn, met name de goalgetters. Een aanvaller die het hele seizoen al goed draait, zal niet zo snel zijn goede vorm verliezen. Een bet plaatsen op ‘Deze speler scoort’ is een weddenschap die je in de gaten kunt houden.
